Er is een verschil tussen het vegen van mijnen en het jagen op mijnen. Er is dus ook een verschil tussen mijnenvegers en mijnenjagers.
De Koninklijke Marine heeft op dit moment alleen mijnenjagers. Overigens is het "probleem" van mijnenjager of -veger, op te lossen: het zijn allemaal mijnenbestrijdingsvaartuigen. Makkelijker nog: MBV's.
Het verschil in het kort: bij mijnenjagen zoekt een MBV met een sonar actief naar mijnen om deze met eigen explosieven te laten ontploffen.
Bij mijnenvegen worden mijnen zodanig geprikkeld (met geluid of magnetisme) dat de mijn denkt dat er een doel vaart en dus moet exploderen. Dit laatse gebeurd met veegtuig achter het schip, vandaar de benaming 'vegen' van mijnen.
Een Nederlandse soldaat naast een aangespoelde contactmijn uit de Tweede Wereldoorlog. Deze mijnen dreven net onder de oppervlakte en zaten vast aan een anker. Als een schip één van die pinnen raakte, ontplofte het ding.
In het verleden was het vegen van mijnen de enige optie. Rond 1959 de techniek vorderde werd het sinds de jaren ´70 ook mogelijk om op mijnen te jagen. Dat moest ook wel want mijnen werden steeds intelligenter en het was niet meer veilig om het schip dit bij de mijn te laten komen, wat bij het vegen destijds onontkoombaar was.
Mijnenvegen.
In het begin werden mijnen alleen geveegd. De eerste zeemijnen die door de Koninklijke Marine werden besteld (Mijn 1907) waren de bekende zwarte contactmijnen, die ontploften als ze een schip raakten. Deze mijnen waren op de bodem verankerd en dobberden onder het oppervlak dankzij de stalen kabels. Ze werden door mijnenvegers onschadelijk gemaakt door met een kabel met snijklauwen achter de mijnenveger aan te slepen, zodat de verankeringskabel van de mijnen brak en de mijn boven kwam drijven. Deze mijn werd dan vernietigt door er met behulp van één van de machinegeweren op te schieten.
Mijnenjagen.
Bij het jagen van mijnen zoeken de mijnenjagers een gebied af met hun eigen sonar. Als er een interessant contact is gevonden, kan een onbemande mini-onderzeeboot of een duiker richting het contact worden gestuurd. Deze onderzeeboot of duiker kan dan een explosief bij de bom of mijn plaatsen, om de zaak te laten ontploffen. Er zijn ook onderwaterrobots die een projectiel op de bom af schieten.
Zr. Ms. Makkum in de vroege ochtend (foto: Marineschepen.nl)
Toekomst.
Het mijnenjagen van vandaag de dag is heel arbeidsintensief; het duurt dus ontzettend lang voor een modern mijnenveld geruimd is. Het blijft moeilijk om mijnen op de zeebodem te vinden, zeker mijnen die onder het zand liggen. Mijnen worden bovendien steeds slimmer, met meer risico's voor de mijnenjager.
In de toekomst zal het onderscheid tussen mijnenjagen en mijnenvegen blijven bestaan, maar zal dat kunnen vanaf mijnenbestrijdingsvaartuigen die met behulp van onbemande vaartuigen alle disciplines beheersen. De gespecialiseerde mijnenjager en mijnenveger heeft waarschijnlijk de langste tijd gehad.
BRON: marineschepen.nl
Vernieuwing van de Mijnendienst vloot:
De mijnenjagervloot van de Koninklijke Marine wordt binnenkort vervangen. De nieuwe schepen hebben een revolutionair ontwerp.
Dat zit in de systemen, maar ook in de manier van opereren.
Ze krijgen bijvoorbeeld moderne sensoren. Daarnaast bevatten de schepen een toolbox met onbemande en autonome varende en vliegende drones. Deze zijn op, boven en onder het water in te zetten. Zo hoeven de schepen met hun bemanning niet meer een gebied in met mogelijk zeemijnen of andere explosieven.
Deze 6 nieuwe schepen worden vernoemd naar de havenplaatsen Vlissingen, Scheveningen, IJmuiden, Harlingen, Delfzijl en Schiedam. De oplevering vindt plaats tussen 2024 en 2030.
De nieuwe mijnenbestrijdingsvaartuigen ‘Vlissingen’ van de Koninklijke Marine, nu in aanbouw.